Nói Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư (CMCN4.0) là sự tích hợp công nghệ giữa thế giới vật chất, thế giới kỹ thuật số và thế giới của công nghệ sinh học. Nhưng để có thể vận dụng công nghệ mà tạo ra được giá trị thật sự và theo kịp xu thế, thì tự chủ được về công nghệ làm Chip là cực kỳ quan trọng.
Chip Vi mạch có thể được xem là “trái tim” của mọi hệ thống xử lý tự động.
Nói Việt Nam tự chủ được công nghệ làm Chip là cực kỳ khó khăn và không thực tế, vì để có thể sản xuất ra được một con Chip thì các vấn đề cần phải quan tâm đến đó là thiết kế, sản xuất, và phần mềm điều khiển. Và với ngành vật liệu điện tử (nguồn nguyên liệu đầu vào) vẫn còn đang là chưa có gì (tự chủ) thì lấy gì mà mơ đến việc có thể sản xuất ra được con Chip (số lượng), chứ chưa kể đến là có thể bán ra được để mà cạnh tranh so với thế giới.
Một vấn đề cực kỳ khó khăn tiếp theo, đó là giấy phép phần mềm (software license) thiết kế Chip EDA (Electronic Design Automation), một thứ mà đã khiến cho cả “anh hàng xóm” cũng phải trở nên “khóc hận”, và rồi dần dần sẽ trở nên là tụt hậu trong cuộc chạy đua công nghệ cao so với thế giới Phương Tây. EDA có thể xem nó không chỉ là một phần mềm thiết kế (design software) đơn thuần, mà nó còn là tập hợp các bộ công cụ để các kỹ sư thiết kế có thể vừa sử dụng để thiết kế và vừa phát triển Chip ngày càng phức tạp hơn nữa.
Và một vấn đề khó khăn nhất của mọi vấn đề vẫn luôn là vấn đề "đầu tiên" (tiền đâu). Nhìn TSMC của Đài Loan, một nhà sản xuất Chip nổi tiếng, thì người ta với sự hậu thuẫn của Mỹ (USA), nhưng cũng vẫn phải tốn hàng chục năm đầu tư với nhiều chục tỷ đô la, thì mới có thể trở thành là một đơn vị sản xuất Chip theo hợp đồng lớn nhất thế giới ở hiện tại.
Có thể xem hệ sinh thái ngành vi mạch bán dẫn là một chuỗi giá trị khổng lồ và cực kỳ, cực kỳ phức tạp như một hình tam giác, với một góc là các hãng sản xuất (đúc) Chip, như TSMC. Ở một góc khác là các công ty sở hữu bản quyền sở hữu trí tuệ, tạo ra và bán các bản thiết kế có thể tái sử dụng, như ARM. Và góc cuối cùng còn lại là các công ty sở hữu phần mềm thiết kế EDA - với ba công ty tiêu biểu là Cadence, Synopsys và Mentor Graphics, nhưng đã kiểm soát đến 70% thị trường EDA toàn cầu.
Ngành công nghiệp “học” làm Chip vi mạch ở Việt Nam chúng ta cũng đã hình thành từ năm 2005, với một Dự án Vi mạch ICDREC, và cũng đã trãi qua một con đường là nhiều năm, tiêu tốn nhiều trăm tỷ đồng, nhưng kết quả cuối cùng thì cũng vẫn chỉ là tạo ra được một vài con Chip thương mại gia công “anh hàng xóm”, nhưng bán không ai mua, cho không ai nhận.
Tuy nhiên, “con đường” này thì cũng vẫn phải đi thôi, vì nếu không đi thì cũng sẽ chẳng bao giờ có thể đến. Nhưng hy vọng những con người đang muốn theo đuổi một giá trị mà có thể thay đổi vận mệnh của cả dân tộc giống này, thì ngoài khát vọng, thì hãy có tư duy và tầm nhìn dài hạn, cũng như cố gắng tích lũy cho đủ học vấn (thực học) và năng lực để có thể tìm ra được một con đường (cách làm) phù hợp nhất, mà có thể huy động được mọi nguồn lực của cả xã hội (niềm tin) và kiên trì bền bỉ vì một con đường với giấc mơ lớn “Trái tim Make in Vietnam”, để có thể làm tấm gương sáng cho thế hệ mai sau có thể nhìn vào đó mà hăng hái phấn đấu, cặm cụi làm việc, cống hiến không ngừng và tiếp nối, vì một Việt Nam có thể tự lực, tự cường và tự chủ.
